Doorgeefschenking: een fiscaalvriendelijk instrument?

De zogenaamde doorgeefschenking wint aan populariteit in Vlaanderen. Volgens een artikel in De Tijd werd er vorig jaar voor bijna 374 miljoen euro aan nalatenschappen via deze weg geschonken. De gemiddelde leeftijd van de schenker bedroeg 73 jaar, terwijl de begiftigde gemiddeld 43 jaar oud was. Deze trend weerspiegelt hoe mensen langer leven en hun vermogen vaak willen doorgeven aan de volgende generatie, met name hun kinderen of kleinkinderen, die op dat moment misschien meer nood hebben aan financiële steun.

Wat is een doorgeefschenking?

Een doorgeefschenking is een juridische techniek met fiscale voordelen, waarbij je (een deel van) een geërfde nalatenschap doorschenkt aan je kinderen of kleinkinderen. Belangrijk hierbij is dat deze schenking binnen het jaar na het overlijden van de oorspronkelijke erflater gebeurt.

Zoals bij elke notariële schenking, zijn er belastingen verschuldigd. De schenkbelasting op roerende goederen bedraagt:

• 3% bij schenking in rechte lijn of tussen partners,
• 7% voor andere begunstigden.

Bij onroerende goederen gelden progressieve tarieven van 3%, 9%, 18% of 27%, afhankelijk van de waarde van het goed en de graad van verwantschap.

Het interessante aan de doorgeefschenking is dat de reeds betaalde erfbelasting in mindering wordt gebracht van de verschuldigde schenkbelasting. In veel gevallen is de erfbelasting hoger dan de schenkbelasting, waardoor er geen bijkomende belasting verschuldigd is bij de doorgeefschenking. Toch is dit niet altijd het geval; soms moet er nog een restbedrag aan schenkbelasting worden betaald.

Welke goederen komen in aanmerking?

Zowel roerende als onroerende goederen kunnen via een doorgeefschenking worden overgedragen.

• Voor onroerende goederen geldt dat ze deel moeten uitmaken van de nalatenschap. Is dat niet het geval, dan is een belastingvrijstelling uitgesloten.
• Voor roerende goederen bestaat deze beperking niet: ook goederen die geen deel uitmaken van de nalatenschap kunnen belastingvrij worden geschonken.

Welke voorwaarden moeten vervuld zijn?

Er gelden strikte voorwaarden, zowel voor de schenking als voor het overlijden:

Voorwaarden met betrekking tot de schenking:

• De schenking moet worden vastgelegd in een notariële akte.
• Ze mag niet afhankelijk zijn van een termijn of voorwaarde.
• De vrijstelling moet expliciet gevraagd worden in de akte.

Voorwaarden met betrekking tot het overlijden:

• Het overlijden mag maximaal één jaar voor de schenking hebben plaatsgevonden.
• De erfbelasting moet zijn geheven aan het tarief in rechte lijn of tussen partners.
• De erfbelasting moet daadwerkelijk betaald zijn op het moment van de schenking.
• De waarde van de schenking mag niet hoger zijn dan de waarde van de belaste erfenis.
• De nalatenschap moet zijn opengevallen in het Vlaamse Gewest, en dat vanaf 1 september 2018.

Een concreet voorbeeld

Vader Gert overlijdt en laat een woning na aan zijn dochter Marie. Deze woning is gelegen in Antwerpen en heeft een waarde van 280.000 euro. Marie betaalt daarop 22.200 euro erfbelasting.

Vervolgens schenkt Marie dezelfde woning aan haar zoon Viktor, het kleinkind van Gert. Normaal gezien zou dit een schenkbelasting van 18.900 euro met zich meebrengen. Aangezien de eerder betaalde erfbelasting hoger ligt dan dit bedrag, wordt de volledige schenkbelasting vrijgesteld, op voorwaarde dat aan alle wettelijke voorwaarden is voldaan.

Indien je vragen hebt over dit thema, dan helpen we jou graag verder.

^{© CERTIFISC – Auteur: Jorn Peyskens} 

^{DISCLAIMER Dit artikel werd gepubliceerd/voor het laatst gewijzigd op 09/07/2025 en werd opgesteld conform de op dat moment geldende wetgeving, rechtspraak, rechtsleer en interpretaties.} 

^{Sinds voormelde datum kunnen er zich wijzigingen voordoen waardoor dit artikel verouderde informatie kan bevatten.}