Betaalt de fiscus ook uw hoorapparaat of bril ?

Betaalt de fiscus ook uw hoorapparaat of bril ? 

Uitgaven van persoonlijke aard zijn in principe fiscaal niet aftrekbaar (artikel 53,1° WIB 92). Maar zijn de kosten van een hoorapparaat of bril, die vaak noodzakelijk zijn voor de uitoefening van uw beroep, privé uitgaven of beroepsmatige uitgaven ? 

Wanneer is een beroepskost aftrekbaar ?

Ter herinnering: Overeenkomstig de bepalingen van artikel 49 WIB 92 zijn deze beroepskosten aftrekbaar: 

• de kosten die de belastingplichtige in het belastbare tijdperk heeft gedaan of gedragen
• om de belastbare inkomsten te verkrijgen of te behouden en 
• waarvan hij de echtheid en het bedrag verantwoordt door middel van bewijsstukken of, ingeval zulks niet mogelijk is, door alle andere door het gemeen recht toegelaten bewijsmiddelen, met uitzondering van de eed.

Zijn geneeskundige uitgaven ook beroepskosten?

'Geneeskundige' uitgaven worden in principe niet aanvaardt als beroepskosten. Het gaat meestal om uitgaven die hun oorzaak vinden in privé-omstandigheden. In de regel wordt niet aanvaard dat deze kosten worden verdeeld over het beroep en het privéleven. Maar er zijn uitzonderingen op deze regel. 

Recent deed de rulingcommissie hierover een interessante uitspraak (Ruling nr. 2024. 0844 van 3 december 2024). De aanvrager, een arts, was ingevolge een ziekte progressief doof geworden in zijn rechteroor.  Na twee operaties werd besloten tot een cochleair implantaat. De arts legde zijn dossier voor aan de rulingcommissie en stelde voor deze kosten voor 50% als beroepskosten in te brengen over een termijn van 10 jaar en voor het externe deel van het apparaat voor 50% over een termijn van 5 jaar. De rulingcommissie aanvaardde dit voorstel, en voegde er nog aan toe dat ook de accessoires, zoals vervangbatterijen als beroepskosten kunnen worden ingebracht.

In 2006 bevestigde de minister van Financiën in antwoord op een parlementaire vraag dat overeenkomstig artikel 53, § 1 WIB 92 uitgaven voor prothesen als uitgaven van persoonlijke aard worden beschouwd. Behoudens uitzonderlijke omstandigheden zijn dit geen aftrekbare beroepskosten. Er kan rekening gehouden worden met het feit of het al dan niet van de prothese afhangt of een persoon zijn job kan blijven uitoefenen. De band tussen het soort prothese en het beroep van betrokkene is essentieel om uit te maken of het een uitzonderlijke omstandigheid betreft.  De rulingcommissie oordeelde dat de ingreep betreffende het cochleair implantaat rechtstreeks in verband staat met de huidige beroepswerkzaamheid van aanvrager, en van essentieel belang is om de beroepsactiviteit als huisarts te kunnen verderzetten.

Ook de rechtspraak volgt deze lijn. Zo aanvaardde het hof van beroep in Antwerpen (Antwerpen, 11 april 2012) dat de kosten voor het inplanten van een gehoorprothese van een advocaat met gehoorproblemen gedeeltelijk aftrekbare beroepskosten waren voor zijn professionele vennootschap. De ingreep was immers noodzakelijk zodat de advocaat zijn activiteiten als zaakvoerder kon verder zetten. Bovendien benadrukte het hof dat de zaakvoerder ook in zijn privéleven van de voordelen kon genieten. Vermits geen precieze opdeling beroep- privé kan gemaakt worden,  aanvaardde het hof een aftrekbaarheid van de helft van de kosten.

Ook kosten voor het plaatsen van een neurostimulator in de voet van een lerares scheikunde werd fiscaal aanvaard als beroepskost voor één derde.  De verhouding werd bepaald in functie van het aantal lesdagen van de lerares (Gent, 1 december 2012).

Zijn lees- of  andere brillen een beroepskost ?

Ook met betrekking tot brillen is er heel wat rechtspraak. Voor specifieke brillen, zoals veiligheidsbrillen of computerbrillen, bestaat er in principe geen betwisting over de fiscale aftrekbaarheid, maar het is wel aan de belastingplichtige om het bewijs te leveren dat het inderdaad een veilgheidsbril en geen gewone leesbril is. Dus zorg dat de factuur duidelijkheid schept over de aard van de uitgave.

In 2003 aanvaardde de rechter te Brussel zonder problemen de integrale aftrek van de uitgave voor brilglazen die de vennootschap aangekocht had voor haar zaakvoerder omdat die noodzakelijk waren voor de goede werking van de zaakvoerder (Rb. Brussel, 28 november 2003).

Maar een belastingcontroleur die de kosten van zijn leesbril wou aftrekken had minder geluk. De rechter in Bergen weigerde de aftrek (Rb. Bergen, 18 februari).  Hij kon immers niet aantonen dat de bril onmisbaar was voor de uitoefening van zijn beroep als belastingcontroleur, of dat hij een gezichtsstoornis zou hebben.

In andere gevallen aanvaardde de rechter dat een bril op drie jaar werd afgeschreven, soms op de volledige aanschaffingswaarde, soms op de helft ervan (Antwerpen, 28 maart 2017).

Wat met niet medische kosten, zijn die aftrekbaar als beroepskost ?

Sommige rechtspraak trekt die lijn door naar andere kosten. Zo aanvaardde de rechter in Bergen de aftrekbaarheid ten belope van 50 % van de kapperskosten voor een belastingplichtige met een dubbele activiteit (Rb.Bergen, 14 december 2010). Ze was actief als televisiejournaliste en tegelijkertijd werkzaam als communicatieverantwoordelijke bij een ministerieel kabinet. Maar dat is duidelijk de uitzondering op de regel. 

Besluit

Moraal van het verhaal, enkel wanneer de uitgaven noodzakelijk zijn voor het verder zetten van de activiteit, kan een deel van de kosten fiscaal als beroepskosten aanvaard worden. Hierbij wordt vooral gekeken naar de aard van de beroepsactiviteit. En de bewijslast ligt uiteraard bij de belastingplichtige.

 

© CERTIFISC – Auteur: Jorn Peyskens

DISCLAIMER Dit artikel werd gepubliceerd/voor het laatst gewijzigd op 30/04/2025 en werd opgesteld conform de op dat moment geldende wetgeving, rechtspraak, rechtsleer en interpretaties.
Sinds voormelde datum kunnen er zich wijzigingen voordoen waardoor dit artikel verouderde informatie kan bevatten.