Premies voor rechtsbijstandsverzekering: wat is mijn belastingvoordeel?

Gepost op 11 april 2024 in Algemeen

Procederen kost geld. Indien u evenwel een rechtsbijstandverzekering afsluit, worden de kosten van uw advocaat gedragen door de verzekeringsmaatschappij. Indien een aantal voorwaarden in acht worden genomen, kan de betaalde premie in aanmerking komen voor een belastingvoordeel.

Welke premies zijn fiscaal aftrekbaar?
Waarom een aparte rechtsbijstandsverzekering afsluiten?
Aan wie wordt de belastingvermindering verleend?
Voorbeeld
Aan welke voorwaarden moet de rechtsbijstandsverzekering voldoen?
Vrije keuze van advocaat?

Welke premies zijn fiscaal aftrekbaar?

Om de rechtsbijstandsverzekering toegankelijker te maken, werd een belastingvermindering ingevoerd voor premies die de belastingplichtige tijdens het belastbare tijdperk werkelijk heeft betaald voor een individueel gesloten rechtsbijstandsverzekering die voldoet aan bepaalde voorwaarden.

Die premies komen voor de belastingvermindering in aanmerking tot een bedrag van 310 euro per belastbaar tijdperk voor aanslagjaar 2024 en 320 euro per belastbaar tijdperk voor aanslagjaar 2025.

De belastingvermindering bedraagt 40% van het in aanmerking te nemen bedrag. Via de aangifte personenbelasting kan zo een belastingvoordeel bekomen worden van maximaal 124 euro of 128 euro voor aanslagjaar 2025. De belastingvermindering kan niet worden terugbetaald (geen belastingkrediet), noch worden overgedragen naar een volgend belastbaar tijdperk bij gebrek aan voldoende belasting.

De belastingvermindering wordt verleend op basis van een door de verzekeraar uitgereikt jaarlijks attest 281.63. Het attest mag slechts door de verzekeraar worden uitgereikt wanneer de premie voor de rechtsbijstandsverzekering recht kan geven op de belastingvermindering.

Premies voor een rechtsbijstandsverzekering die in aanmerking komen voor de belastingvermindering, kunnen niet meer als beroepskosten in mindering worden gebracht.

Waarom een aparte rechtsbijstandsverzekering afsluiten?

De meeste familiale, brand- en autoverzekeringen bieden een optionele rechtsbijstandswaarborg. De rechtsbijstand gekoppeld aan deze verzekering dekt enkel de geschillen over schadegevallen die gedekt zijn in de waarborg. Voor andere geschillen is geen tussenkomst voorzien (bv. een dispuut met uw ex-werkgever of een dispuut over uw belastingaangifte met de fiscus).

Met een fiscale stimulans wil de overheid belastingplichtigen ertoe aanzetten een afzonderlijke en algemene rechtsbijstandsverzekering af te sluiten. De premies voor het luik geschillen in een familiale -, brand- of autoverzekering komen immers niet in aanmerking voor het fiscaal voordeel.

Aan wie wordt de belastingvermindering verleend?

De belastingvermindering wordt verleend aan een natuurlijke persoon die de in aanmerking komende premies tijdens het belastbare tijdperk werkelijk heeft betaald voor een rechtsbijstandsverzekering die hij individueel heeft gesloten.

Let op: wanneer beide echtgenoten of wettelijk samenwonende partners samen een rechtsbijstandsverzekering hebben gesloten, komen de betaalde premies niet in aanmerking voor de belastingvermindering. Een verzekering gesloten door verschillende belastingplichtigen is immers niet individueel gesloten.

In geval van een gemeenschappelijke aanslag, wordt de belastingvermindering verleend aan de echtgenoot of wettelijk samenwonende partner die verzekeringnemer is.

Het attest 281.63, op basis waarvan de belastingvermindering wordt verleend, wordt opgesteld op naam van de verzekeringnemer.

Een concreet voorbeeld:
Jan en Ann zijn gehuwd en worden samen belast. Ann sluit een rechtsbijstandsverzekering en betaalt hiervoor in maart 2024 een premie van 499 euro. De rechtsbijstandsverzekering voldoet aan alle voorwaarden.
Het attest 281.63 wordt door de verzekeringsonderneming op naam van Ann, de verzekeringnemer, opgesteld. De betaalde premie, begrensd tot 320 euro, komt bij Ann in aanmerking voor de belastingvermindering.
Ann mag dit bedrag opnemen in de aangifte in de personenbelasting m.b.t. aanslagjaar 2025.

Aan welke voorwaarden moet de rechtsbijstandverzekering voldoen?

Het moet gaan om een rechtsbijstandsverzekering in de zin van de wet van 4 april 2014 betreffende de verzekeringen. Dit betekent dat het moet gaan om een verzekeringsovereenkomst waarbij de verzekeraar zich verbindt diensten te verrichten en kosten op zich te nemen, om de verzekerde in staat te stellen zijn rechten te doen gelden, als eiser of als verweerder, hetzij in een gerechtelijke, administratieve of andere procedure, hetzij los van enige procedure.

De belastingplichtige moet de verzekeringsovereenkomst individueel hebben gesloten bij een verzekeringsonderneming die is gevestigd in de Europese Economische Ruimte.

De rechtsbijstandsverzekering moet tevens voldoen aan alle in hoofdstuk 2 van de wet van 22 april 2019 vermelde voorwaarden. Die voorwaarden voorzien dat enkel een verzekering die individueel wordt gesloten, in aanmerking komt. Dat betekent dat een rechtsbijstandsverzekering die door twee belastingplichtigen wordt gesloten, niet in aanmerking komt voor deze belastingvermindering.
Die voorwaarden bepalen ook criteria die moeten worden gerespecteerd met betrekking tot:

de verzekerden
de gedekte geschillen
de geschillen die door de verzekeraar mogen worden uitgesloten
de wachttijden
de gedekte kosten
de maximumwaarborg
de franchise

Vrije keuze van advocaat?

In principe mag u nog steeds uw advocaat vrij kiezen. Het is dus geen probleem om een ‘dure’ advocaat onder de arm te nemen. Maar de rechtsbijstandsverzekering zal slechts vergoeden tot het niveau van de in het koninklijk besluit bepaalde nomenclatuur voor de erelonen van advocaten. Een advocaat die meer aanrekent, dient dit op voorhand mede te delen. Behalve de kosten en erelonen van advocaten zijn ook de kosten en erelonen van gerechtsdeurwaarders, deskundigen en bemiddelaars.

« Terug naar overzicht